Տասնորդական կոտորակների բազմապատկում

1․ Գումարը ներկայացրո՛ւ արտադրյալի տեսքով և հաշվի՛ր արժեքը։
ա) 4, 78 + 4, 78 + 4, 78 + 4, 78 + 4, 78 = 5 x 4,78 = 35
բ) 12, 25 + 12, 25 + 12, 25 + 12, 25 + 12, 25 + 12, 25 = 6 x 12,25 = 73,5
գ) 126,079 + 126,079 + 126,079 + 126,079 + 126,079 + 126,079 + 126,079 +
+126,079 + 126,079 + 126,079 = 10 x 126,079 = 1260,79

2․ Կատարի՛ր բազմապատկումը։
ա) 5,24 × 10 = 52,4 3,6 × 10 = 36 0,34 × 10 = 3,4 0,1 × 10 = 1
բ) 8,78 × 100; 20,45 × 100; 0,005 × 100
գ) 0,001 × 1000; 1,001 × 1000; 126,079 × 1000

3․ . Գտի´ր արտահայտության արժեքը:
ա) 47,3a, եթե a = 6; 10; 28; 100
բ) 10x + y, եթե x = 0,73, y = 2,8; x = 2, 56 , y = 3, 8; x = 73,234, y = 2, 86
գ) 16u — 7v, եթե u = 2,225, v = 0.7; u = 3, 21, v = 1, 6; u = 5, 26, v = 0 ,8:

4․ Թվերը գրառի՛ր թվանշաններով:
3,5 հազար,
76,6 հազար,
7,8 մլիոն,
25,37 միլիոն,
0,5 միլիոն,
0,25 միլիոն,
1,2 միլիարդ,
0,01 միլիարդ:

5․ . Շարունակի՛ր միտքը՝ լրացնելով բաց թողած բառերը։
Որպեսզի տասնորդական կոտորակը բազմապատկենք բնական թվով, անհրաժեշտ է…:
Որպեսզի տասնորդական կոտորակը բազմապատկենք 10, 100, 1000 և այլ թվերով, անհրաժեշտ է…:

Реклама

6․ ա) Հնգանկյան բոլոր կողմերն ունեն 8,46 սմ երկարություն: Գտի՛ր հնգանկյան պարագիծը։

բ) Վեցանկյան բոլոր կողմերն ունեն 10,45 սմ երկարություն: Գտի՛ր վեցանկյան պարագիծը

7․ Ավտոմեքենան 4 ժ գնաց 54,7 կմ/ժ արագությամբ և 3 Ժ՝ 65,8 կմ/ժ արագությամբ: Ընդամենը քանի՞ կիլոմետր ճանապարհ անցավ ավտոմեքենան:

8․ Դելֆինը երկու անգամ ավելի արագ է լողում, քան շնաձուկը: Դելֆինի արա– գությունը 25 կմ/ժ–ով մեծ է շնաձկան արագությունից։ Գտի՛ր յուրաքանչյուր կենդանու արագությունը:

9․ Լուծի՛ր հավասարումը։
ա) 5, 4 + x — 8, 75 = 23, 6
բ) 5, 2 — y — 4, 39 = 0, 8
գ) 2, 6 + u — 1, 4 = 1, 3
դ) 10, 8 + 2x — 7, 5 = 7, 2 + x
ե) 50, 2 — y — 4, 9 = 0, 8 — 2y
զ) 2, 6 + u — 1, 4 = 2u

10․

11․

12․

Գործնական քերականություն

  1. Հարցական դերանվան փոխարեն գրի´ր տրված գոյականները՝ պահանջված ձևով (սեռական-տրական հոլովով):

Ընկեր-ընկերոջը
եղբայր-եղբորը
մարդ-մարդուն
մարդկություն-մարդկությանը
խոսք-խոսքին
գործ-գործին
վերադարձ-վերադարձին

Հավատալ ո՞ւմ : Հավատալ ինչի՞ն:

2. Հարցական դերանվան փոխարեն գրի´ր տրված գոյականները՝ պահանջված ձևով (բացառական հոլովով):

Ընկեր-ընկերից
եղբայր-եղբայրից
մարդիկ-մարդկանցից
հանդիպում-հանդիպումից
զրույց-զրույցից
հարցուփորձ-հարցուփորձից

Խուսափել ումի՞ց: Խուսափել ինչի՞ց:

3Հարցական դերանվան փոխարեն գրի´ր տրված գոյականները՝ պահանջված ձևով (գործիական հոլովով):

Երեխա-երեխայով
աշակերտներ-աշակերտներով
ընկերներ-ընկերներով
գրականություն-գրականությունով
մեքենա-մեքենայով
սպորտ-սպորտով

Տարվել ումո՞վ: Հետաքրքրվել ինչո՞վ:

4. Նայի´ր տրված բառերի գործիական հոլովաձևերի կազմությանը և բացատրի´ր: Տրված ձևերն ինչո՞վ են տարբերվում գործիականի այլ ձևերից:

Ուղղական                    Տրական                        Գործիական       

Բարձրություն             բարձրության                    բարձրությամբ կամ՝ բարձրությունով:

Ուրախություն           ուրախության                    ուրախությամբ կամ՝ ուրախությունով:

 Մտերմություն          մտերմության                      մտերմությամբ կամ՝ մտերմությունով:

Երդում  —                           երդման-                                 երդմամբ կամ՝ երդումով:

Արյուն —                              արյան                                     արյամբ կամ՝ արյունով:

Անուն —                               անվան                                   անվամբ կամ՝ անունով:

5. Երկինք և մարդ բառերի տրված բառաձևերը տեղադրի´ր հոլովման աղյուսակում:

Երկնքում, երկնքից, երկինքը(ը), երկնքով, երկնքի(ն), մարդով, մարդու(ն), մարդ(ը), մարդուց:

Ուղղական-երկինքը, մարդը

Սեռական-տրական-երկնքում, մարդու, երկնքի

Բացառական-մարդուց, երկնքից

Գործիական-մարդով, երկնքով

Ներգոյական-երկնքում

6. Ընկեր, սրճարան գոյականները հոլովի´ր:

Ի՞նչ հարցի է պատասխանում հոլովներից յուրաքանչյուրը:

 7. Կազմի´ր բառակապակցություններ՝ հարցական դերանունները փոխարինելով գոյականներով:

Վկայել սպանություն: Վկայել մարդու մասին:

Հավատացնել պատմություն: Հավատացնել իմ մասին:

8. Կազմի´ր բառակապակցություններ՝ հարցական դերանունները փոխարինելով գոյականներով:

Ընկնել ծովը:

Հանդիպել քաղաքում:

 9. Կազմի´ր բառակապակցություններ` հարցական դերանունները փոխարինելով գոյականներով:

Տիրապետել մեքենային:

Տիրել պետությանը:

Դավանել կրակին:

Գործողություններ տասնորդական կոտորակների հետ

12,75 + 8,965 = 21,715

−7,38 + 5,14 = -2,24

25,67 − 14,92 = 40,59

3,897 + 9,56 = 13,457

−6,25 + 13,78 =

48,36 − 23,89 =

13,5 + 9,745 =

−19,24 + 7,56 =

56,9 − 37,68 =

−8,12 + 3,99 =

4,328 + 7,493 =

−15,6 + 11,75 =

2,43 − 3,7 =

10,67 + 14,25 =

−12,14 + 8,92 =

22,84 − 9,56 =

15,63 + 17,98 =

−21,35 + 13,12 =

17,88 − 6,57 =

−13,4 + 11,85 =

9,215 + 4,378 =

−18,74 + 22,98 =

6,445 − 3,16 =

−23,5 + 19,72 =

45,68 + 32,54 =

2. Հաշվի’ր քառակուսու պարագիծը  և մակերեսը, եթե նրա կողմը 3,25 սմ։

3. Հաշվի’ր ուղղանկյան մակերեսը և պարագիծը, եթե նրա երկարությունը 5,6 մ է, իսկ լայնությունը 1,2 մ։

Տասնորդական կոտորակների գումարում

  1. 2.5 + 1.3 =3.8
  2. 0.7 + 0.2 =0.9
  3. 3.8 + 2.4 =6.2
  4. 5.6 + 4.1 =9.7
  5. 7.9 + 1.2 =9.1
  6. 0.45 + 0.55 =1
  7. 1.75 + 2.25 =3
  8. 6.3 + 3.7 =10
  9. 9.8 + 0.2 =10
  10. 4.9 + 5.1 =10
  11. 12.45 + 7.55 =20
  12. 23.8 + 16.4 =40.2
  13. 9.99 + 0.01 =10
  14. 3.141 + 2.718 =5.859
  15. 8.765 + 3.235 =12
  16. 45.67 + 32.89 =78.156
  17. 99.99 + 0.01 =100
  18. 21.5 + 13.75 =35.25
  19. 56.78 + 43.22 =100
  20. 89.9 + 10.1 =100
  1. 124.56 + 78.44 =203
  2. 367.98 + 432.02 =800
  3. 999.99 + 0.01 =1000
  4. 12.345 + 67.89 =80.235
  5. 543.21 + 456.79 =1000
  6. 1000.1 + 999.9 =2000
  7. 785.432 + 214.568 =1000
  8. 678.91 + 321.09 =1000
  9. 0.123 + 0.877 =1
  10. 1234.567 + 987.433 =2232

Լրացուցիչ աշխատանք

1․ Գրադարանի առաջին հատվածում կա 1240 գիրք, իսկ երկրորդ հատվածում՝ 865 գիրք։ Օրական գրադարանը երկու հատվածներից էլ 50-ական գիրք է տեղափոխում նոր բաժին։ Քանի՞ գրքով ավելի շատ կլինեն գրքերը առաջին հատվածում, քան երկրորդում 5 օր հետո։

Պատ․՝ 375-ով:

2․ Խանութում կար 120 տուփ շոկոլադ, 96 տուփ բլիթ և 135 տուփ կոնֆետ։ Առավոտյան վաճառվեց բլիթների կեսը, իսկ կոնֆետների 1/3-ը։ Քանի՞ տուփով ավելի շատ շոկոլադ է մնացել, քան բլիթ։

Պատ․՝ 72-ով։

3․ Երկու վազորդներից մեկը առաջին օրը վազեց 4500 մ, իսկ երկրորդը՝ 3200 մ։ Երկրորդ օրը երկուսն էլ ավելացրին իրենց վազած ճանապարհի երկարությունը՝ առաջինը 15%-ով, երկրորդը 20%-ով։ Երկրորդ օրը քանի՞ մետրով ավելի է վազել առաջին վազորդը։

Պատ․՝ 1335-ով։

4․ Երկու թիմ մասնակցեց մաթեմատիկայի օլիմպիադային։ Առաջին թիմը հավաքեց 875 միավոր, իսկ երկրորդը՝ 739 միավոր։ Որքա՞ն է միավորների տարբերությունը։

Պատ․՝ 134։

5․ Երկու գնացքներ մեկ օրում տեղափոխում են 2750 և 1980 ուղևոր։ Հաջորդ օրն առաջին գնացքը 8%-ով ավելի ուղևոր է տեղափոխում, իսկ երկրորդը՝ 5%-ով ավելի։ Հաջորդ օրին ուղևորների տարբերությունը ինչքա՞ն կլինի։

Պատ․՝ 891։

6․ Ֆերմայի աշխատողները հավաքել են 1280 կգ խնձոր, իսկ հաջորդ օրը՝ 1450 կգ։ Առաջին օրը 250 կգ խնձոր տրվել է բարեգործության, իսկ երկրորդ օրը՝ 320 կգ։ Որքա՞ն է մնացած խնձորների քանակի տարբերությունը։

Պատ․՝ 100։

Տասնորդական կոտորակների գումարում

Դասարանական աշխատանք

  1. Կատարել գումարում

ա) 3,4+2,4=5,8

բ) 5,1+2,6=7,7

գ) 3,5+18,5=22

դ) 25,6+2,9=28,5

ե) 10,4+9,6=20

2. Սովորական կոտորակները վերածեք տասնորդական կոտորակների և կատարեք գումարում

  • 24/10 + 56/10=2,4+5,6=8
  • 67/10+67/10=6,7+6,7=13,4
  • 87/10+56/10=8,7+5,6=14,3
  • 98/10+34/10=9,8+3,4=13,2
  • 456/100+344/100=4,56+3,44=8
  • 124/100+456/1000=1,24+0,456=1,696

3. Գումարեք տասնորդական կոտորակները

566,13+345,24=911,37

48,34+337,99=386,33

489,55+3388,766=3878,216

377,1838+3874,494=5712,871

0,445+0,348=0,793

0,0001+0,002=0,0021

55,578+876,65=922,228

77,334+76,37=153,704

778,24+23,76=802

345,48+88,24=433,72

4. Կատարեք կոտորակների գումարում

25/50+3/5=55/50

64/25+378/50=506/50

24/120+234/500=330/500

Տասնորդական կոտորակների համեմատումը

Դասարանական առաջադրանքներ

1․ Աջից կցագրելով 0-ներ՝ հավասարեցրո՛ւ կոտորակային մասերի նիշերի
քանակները:
ա) 1,300 > 0,876
բ) 8,2342 > 1,0200
գ) 0,5000 > 0,1591
դ) 41,87000 > 41,01237

2․ Գրի՛ր տասնորդական կոտորակ, որը.
ա) հավասար է 0,28 թվին և ստորակետից հետո ունի չորս նիշ,
բ) հավասար է 1,051 թվին և ստորակետից հետո ունի հինգ նիշ,
գ) հավասար է 0,2 թվին և ստորակետից հետո ունի երեք նիշ,
դ) հավասար է 5 թվին և ստորակետից հետո ունի երկու նիշ:

3. Կոտորակները գրառի՛ր հնարավորինս քիչ նիշերով:
ա) 2,60 = 2,6
բ) 15,1500 = 15,15
գ) 0,7090 = 0,709

4. Համեմատի՛ր թվերը:
ա) 65,07 > 70,07
բ) 40,815 > 0,809
գ) 25,8 = 25,800
դ) 1,58 > 1,49
ե) 8,296 > 8,294
զ) 0,01234 < 0,01254

5․ Տրված թվերը դասավորի՛ր աճման կարգով:
4,365; 4,348; -7,187; 7,087; 0,542; 1; 7,187

-7,187; 0,542; 1; 4,348; 4,365; 7,087; 7,187

6. Տրված թվերը դասավորի’ր նվազման կարգով:
4,36; 5,342; -6,087; 5,87; -0,542; -0,87

5,87; 5,342; 4,36; -0,542; -087; -6,087

7. Աստղանիշը փոխարինի´ր <կամ> նշանով այնպես, որ ստանաս ճշմարիտ ասույթ:
ա) 20 > 18,24
բ) -7,050 > -8,001
գ) 5,3 < 5,30001
դ) 6,09 > 5,99

8․ Աստղանիշի փոխարեն գրիր ճիշտ թիվ

ա) 1, 02 < 1,12
բ) 3,35 > 3,34
գ) 10,230 = 10,230
դ) 29,12 > 28,12
ե) 1,025 < 1,124
զ) 3,35 > 3,330
է) 10,236 = 10,236
ը) 29,102 > 28,12

Դրական կոտորակային թվերը տասնորդական գրառումը

  1. Գրառի՛ր տասնորդական կոտորակների տեսքով:
    ա) Հինգ ամբողջ ութ տասնորդական, ութ ամբողջ քառասունհինգ հարյուր-երորդական, զրո ամբողջ քսանվեց հարյուրերորդական, 67 ամբողջ 1 հար-յուրերորդական, 7 ամբողջ 601 հազարերորդական:
    5,8; 8,45; 0,26; 67,01; 7,601
    բ) 0 ամբողջ 7 տասնորդական, 9 ամբողջ 26 հարյուրերորդական, 7 ամբողջ 85 հարյուրերորդական, 89 ամբողջ 1 հարյուրերորդական, 6 ամբողջ 801 հազարերորդական, 400 ամբողջ 4 հազարերորդական:
    0,7; 9,26; 7,85; 89,1; 6,801; 400,4
  2. Գրառի՛ր սովորական կոտորակի տեսքով:
    0,8=8/10
    3,5=35/10
    0,15=15/100
    27,6=276/10
    23,01=2301/100
    0,45=45/100
    201,38=20138/100
    124,124=124124/1000
    0,0001=1/10000
    5,0125=50125/10000
    54,54=5454/100
  3. Գրառի՛ր անկանոն կոտորակի տեսքով։
    13,2=132/10
    2,31=231/100
    10,125=10125/1000
    65,78=6578/100
    648,5=6485/10
    5,555=5555/1000
    11,111=11111/1000
    1,1111=11111/10000
    333,33=33333/100
    100,001=100001/1000
  4. Գրառի՛ր տասնորդական կոտորակի տեսքով:
    ш) 3:10, 17:10, 182: 10, 4569: 100, 4569: 1000, 48:100, 48: 1000, 182: 100, 4569: 10, 58: 10000
    p) 8:10, 24:10, 24100, 236:10, 236: 100, 236:1000, 9652:100, 9652:1000, 9652: 10000, 9652:100000
  5. Թիվը գրառի՛ր տասնորդական կոտորակի տեսքով և կարդա՛ այն:

Հագուստի և կոշիկների խնամք

Հագուստը և կոշիկները մարդու կյանքի անբաժանելի մասն են:

Նրանք ունեն ոչ միայն էսթետիկ այլև պաշտպանիչ նշանակություն:Պաշտպանում են շոգից,ցրտից,փոշուց,խոնավությունից,քամուց,արևից,կեղտից և այլն:Հագուստի որակը կախված է այն գործվացքից որից կարված է:Գործվածքները լինում են արհեստական  և բնական(բամբակ,բուրդ):

Արհեստական գործվածքները կարող են առաջացնել մաշկի քոր,ալերգիա,մաշկի գրգռվածություն և այլն: Արհեստական գործվածքները ,,չեն շնչում,,:Հատկապես ներքնազգեստը պետք է լինի բամբակից:Հագուստը և կոշիկները անձնական իրեր են ցանկալի չէ ուրիշի շոր ու կոշիկ հագնելը, քանի որ այդպես կարող են փոխանցվել տարբեր մաշկային,սնկային հիվանդությունն Հագուստի խնամքը կարևոր է առողջության համար:Հագուստը լվանալու,չորացնելու,արդուկելու պահելու պայմանները պայմանական նշանների օգնությամբ գրված են լինում հագուստի պիտակների վրա:

http://www.kakras.ru/interesn/znaki_na_odezhde.html

գործվածքները ,,չեն շնչում,,:Հատկապես ներքնազգեստը պետք է լինի բամբակից:Հագուստը և կոշիկները անձնական իրեր են ցանկալի չէ ուրիշի շոր ու կոշիկ հագնելը, քանի որ այդպես կարող են փոխանցվել տարբեր մաշկային,սնկային հիվանդությունն էր:Հագուստի խնամքը կարեվոր է առողջության համար:Հագուստը լվանալու,չորացնելու,արդուկելու պահելու պայմանները պայմանական նշանների օգնությամբ գրված են լինում հագուստի պիտակների վրա: